Η λογοτεχνική «σχολή της Θεσσαλονίκης» επέστρεψε δριμύτατη: τα τρία από τα επτά Κρατικά Λογοτεχνικά Βραβεία του υπουργείου Πολιτισμού (ανάμεσά τους και το Μεγάλο Βραβείο των Γραμμάτων) απονεμήθηκαν σε θεσσαλονικείς συγγραφείς: στον Ντίνο Χριστιανόπουλο, τον Θωμά Κοροβίνη και τη Βενετία Αποστολίδου.
Δεν είναι μόνο η υπόθεση των μπράβων και των τοκογλύφων που χαρακτηρίζει την πόλη. Αν και ο ποιητής Ντίνος Χριστιανόπουλος, το φετινό Μεγάλο Βραβείο, μάλλον διαφωνεί.
«Δεν μ' ενδιαφέρει τίποτα. Ούτε τα χάλια ορισμένων, ούτε τα βραβεία. Είμαστε τόσο χυδαίοι όσο και οι Αθηναίοι» λέει στα «ΝΕΑ». «Σας ευχαριστώ, αλλά αφήστε με ήσυχο. Δεν θέλω ούτε τα βραβεία σας, ούτε τα χρηματικά ποσά. Δεν με ρώτησε κανείς, ούτε με ενημέρωσε. Από σας το μαθαίνω... Ούτε θα εμφανιστώ, ούτε θα απλώσω το χέρι σε κανέναν. Φτάνει πια αυτή η ιστορία να δίνουμε ο ένας στον άλλον βραβεία».
Είναι εκείνο το «Εναντίον» (το εμβληματικό ομότιτλο κείμενό του εναντίον βραβείων και διακρίσεων που δημοσιεύτηκε στο πρώτο τεύχος της «Διαγωνίου» το 1979) που τον δεσμεύει;
«Είναι το κείμενο, είμαι εγώ ο ίδιος, όλη η στάση ζωής μου. Ξέρω, είμαι στριμμένος. Πάντα ήμουν» λέει.
Παραμένει «εναντίον» ο 81 χρονών πλέον Ντίνος Χριστιανόπουλος (φιλολογικό ψευδώνυμο του Κωνσταντίνου Δημητριάδη), η «εμβληματική μορφή της Θεσσαλονίκης», σύμφωνα με το σκεπτικό της επιτροπής, «αναγνωρίζοντας την 60ετή πολυσχιδή προσφορά του τόσο στην πνευματική ζωή της Θεσσαλονίκης όσο και γενικότερα στα ελληνικά γράμματα».
«Είμαι εναντίον της κάθε τιμητικής διάκρισης, απ' όπου και αν προέρχεται. Δεν υπάρχει πιο χυδαία φιλοδοξία, απ' το να θέλουμε να ξεχωρίζουμε. Αυτό το απαίσιο "υπείροχον έμμεναι άλλων", που μας άφησαν οι αρχαίοι. Είμαι εναντίον των βραβείων, γιατί μειώνουν την αξιοπρέπεια του ανθρώπου. Βραβεύω σημαίνει αναγνωρίζω την αξία κάποιου κατώτερού μου - και κάποτε θα πρέπει να απαλλαγούμε από τη συγκατάβαση των μεγάλων.
»Είμαι, προπάντων, εναντίον κάθε ατομικής φιλοδοξίας, που καθημερινά μας οδηγεί σε μικρούς και μεγάλους συμβιβασμούς. Αν σήμερα κυριαρχούν παραγοντίσκοι και τσανάκια, δεν φταίει μόνο το κωλοχανείο φταίνε και οι δικές μας παραχωρήσεις και αδυναμίες. Κι αν η λογοτεχνία μας κατάντησε σκάρτη, μήπως δεν φταίει και η δική μας σκαρταδούρα;».
Με τα ίδια λόγια που δημοσίευσε στο περιοδικό «Διαγώνιος» απαντάει. Αν και το σκεπτικό τής - κατά πλειοψηφίαν - απόφασης για τη βράβευσή του επιμένει: «Ο μικρόκοσμος που διαλέγει για σκηνικό των ατελέσφορων ερώτων του είναι το αυριανό πρόσωπο μιας μεταπολεμικής κοινωνίας σε κρίση, οικονομική, ηθική, πολιτική. Πίσω από τις περιγραφές των λαϊκών γειτονιών υπάρχει διάχυτη η πίκρα του κοινωνικού αποκλεισμού, η μελαγχολία της βιοπάλης, οι ανεκπλήρωτες επιθυμίες για μια καλύτερη ζωή»...
Μια βουτιά στο περιθώριο και τους ανθρώπους του, στην ίδια πόλη, τη Θεσσαλονίκη, με άξονα την πολύκροτη ιστορία του φερόμενου ως «δράκου του Σέιχ Σου» Αριστείδη Παγκρατίδη που εκτελέστηκε στις 16 Φεβρουαρίου του 1968, είναι το μυθιστόρημα «Ο γύρος του θανάτου» του συγγραφέα, μουσικού, φιλολόγου της Θεσσαλονίκης και ρέκτη της Κωνσταντινούπολης Θωμά Κοροβίνη, στον οποίο απονέμεται ομόφωνα το Κρατικό Βραβείο στην αντίστοιχη κατηγορία.
Και ενώ ο «Γύρος του θανάτου» διασκευάζεται ήδη σε θεατρικό έργο για να ανεβεί τον ερχόμενο χειμώνα στην Αθήνα σε σκηνοθεσία Πέτρου Ζούλια με πρωταγωνίστρια τη Νένα Μεντή - ως «Σύλβα» -, ο Θωμάς Κοροβίνης σχολιάζει τη βράβευση για το 18ο βιβλίο του σε μια σειρά μελετών, δοκιμίων, στίχων: «Φαίνεται πως διακρίθηκε για τις λογοτεχνικές αρετές. Ας αποφαίνονται και οι άλλοι για τη δουλειά μας, αν και η λούμπα συχνά καραδοκεί» λέει.
Και επιμένει με τους περιθωριακούς του ήρωες, γιατί... «Εκεί τη βρίσκω πιο πολύ. Το λεγόμενο περιθώριο, όπως το βίωσα προσωπικά στα νιάτα μου είχε στη χώρα μας κάποια διακριτά χαρακτηριστικά. Τώρα τα σκηνικά και οι φιγούρες εκείνες πέρασαν στην Ιστορία κι εγώ απ' τα παλιά εμπνέομαι, εκείνα με ταΐζουν. Πίσω απ' τη βιτρίνα έβρισκα πάντα ρωμαλέες καταστάσεις που με εξιτάρουν».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου