Παρασκευή 26 Ιουνίου 2015

Η ΣΑΜΟΘΡΑΚΗ ΤΩΡΑ ΔΙΚΑΙΩΝΕΤΑΙ ! ΚΑΙΡΟΣ ΗΤΑΝ! Γράφει η Πίτσα Στασινοπούλου.

  Δεν έχω λόγο να το κρύψω. Ναι, διαβάζοντας τελευταία για την πλούσια πολιτιστική δράση της Σαμοθράκης γενικότερα, ΚΑΜΑΡΩΝΩ από μακριά για το νησί «μου»! Με αποκορύφωμα το αφιέρωμα στο Μουσείο της Ακρόπολης που επέλεξε στα έκτα του γενέθλια να τιμήσει την ιστορία της Σαμοθράκης με μια μεγάλη έκθεση αρχαιολογικών ευρημάτων. Σε κοινή θέα για ένα ευρύτατο κοινό ντόπιων και ξένων επισκεπτών, μια τεράστια προβολή για έναν αρχαιολογικό θησαυρό και μια οφειλόμενη τιμή σε ένα νησί που την άξιζε προ πολλού… Κάλλιο αργά παρά
ποτέ όμως, σε μια χώρα που γενικώς λειτουργεί με… χρονοκαθυστέρηση.
       Δεν γνωρίζω αν το μείζον γεγονός οφείλεται σε κινητοποίηση τοπικών παραγόντων και Εφορειών Αρχαιοτήτων ή σε πρωτοβουλία του Μουσείου ή… και των δύο πλευρών. Όπως και να έχει, πρόκειται για υπαρκτή πραγματικότητα και αξίζουν πολλά εύσημα στους εμπνευστές, όποιοι κι αν είναι αυτοί. Διότι φέρνουν σε ένα θεαματικό προσκήνιο, στο μεγαλύτερο και αρτιότερο Μουσείο της χώρας με τεράστια επισκεψιμότητα, μια έκθεση μοναδική στο είδος της και ένα κομμάτι αρχαίας ιστορίας από τα λιγότερο προβεβλημένα. Αυτό που αφορά στα «Μυστήρια των μεγάλων Θεών», με πλέον ξακουστά στην αρχαιότητα, αυτά της Ελευσίνας και της Σαμοθράκης. Τα «Ελευσίνια» και τα «Καβείρια», όπου σημειωτέον στα τελευταία, μπορούσαν να συμμετέχουν από βασιλείς μέχρι δούλοι! Περιβεβλημένα από πέπλο μυστηρίου αδιαπέραστο, δεμένα με «όρκους σιωπής», συνοδευμένα από μύθους ελκυστικούς, θυσίες, τελετές, μυσταγωγίες… ικανές να πυροδοτούν για αιώνες τη φαντασία των μελετητών. Καθώς τα ευρήματα των ανασκαφών αποκρυπτογραφούν τα περιβόητα Μυστήρια «μέχρι ενός σημείου», ενώ λείπουν «μαρτυρίες» βοηθητικές που θα έριχναν… φώς στο μυστήριο, λόγω της ιερής σιωπηλής δέσμευσης των μυστών και απαγόρευσης εισόδου σε αμύητους. «Αμύητον μη εισιέναι» γαρ…
        Αυτή όμως η απόκρυφη, μυστηριακή τους πλευρά είναι που καθιστά μια παρόμοια έκθεση πολλαπλά ελκυστική και τα σχετικά ευρήματα άκρως ενδιαφέροντα. Πέραν βεβαίως της αυθεντικής αρχαιολογικής αξίας, τόσο αυτών, όσο και των υπολοίπων που εκτίθενται και αντιπροσωπεύουν σημαντικά κομμάτια Ιστορίας συνδεδεμένης με τη Μακεδονία και «γραμμένης» στο συγκεκριμένο νησί του Βορρά. Το οποίο, παρά τους σπουδαίους αρχαιολογικούς θησαυρούς του – που φυσικά μόνο το «φορητό» κομμάτι τους θα θαυμάσει το κοινό – για πολλές δεκαετίες έμενε στη σκιά των μεγάλων πολιτιστικών γεγονότων. Με μοναδικό σημείο αναφοράς τη «Νίκη της Σαμοθράκης» και πολύ αμφιβάλλω ότι το σπάνιο άγαλμα θα είχε την ίδια φήμη αν δεν είχε… «αποσπαστεί» (κομψά) από γάλλους αρχαιολόγους και μεταφερθεί άρον- άρον κομματιασμένο στη Γαλλία για να εκτεθεί στο Λούβρο, ένα από τα μεγαλύτερα μουσεία του κόσμου και μάλιστα σε περίοπτη θέση. Μια τραγική απώλεια για τη «μητρώα γη», ωστόσο μια κατάληξη που έκανε το μνημείο και τον τόπο καταγωγής του, γνωστά σε παγκόσμιο επίπεδο, κερδίζοντας το θαυμασμό εκατομμυρίων επισκεπτών.
        Πάλι καλά, θα πει κανείς, που υπήρχε το ξακουστό άγαλμα κι ακουγόταν, έστω μέσω αυτού, το όνομα ενός νησιού που βάσει της ιστορικής αξίας του θα έπρεπε να βρίσκεται  ψηλά στη σχετική κατάταξη, πολύ κοντά στους προβεβλημένους «πρωταγωνιστές» των αρχαιολογικών χώρων που ελκύουν χιλάδες τουριστών κατ’ έτος. Αντί αυτού έμενε για χρόνια περίπου στην αφάνεια, σε μια πολιτιστική «απομόνωση», αποτραβηγμένο στη μοναξιά μιας βόρειας γωνιάς του Αιγαίου, ξεχασμένο από θεσμούς και ηγέτες, να πορεύεται μοναχά με μια ξενιτεμένη «Νίκη» κι ένα παράπονο…Πιθανόν να ευθύνονται πολλοί παράγοντες γι αυτό, ωστόσο λογικά η μέγιστη ευθύνη ανήκει στο εκάστοτε Υπουργείο Πολιτισμού που δεν εκτίμησε όπως της άξιζε αυτή την πολιτιστική κληρονομιά φέρνοντάς την στο φως ή προβάλλοντάς την μέσα από αξιόλογα πολιτιστικά δρώμενα, αντίθετα την άφησε στη σκιά και στην τύχη της.Η τρομερά υποβαθμισμένη εικόνα του Αρχαιολογικού Μουσείου στο νησί ήταν «λαλίστατη» και ευτυχώς που επιτέλους ανακαινίζεται! Διότι, πώς να το κάνουμε, η αρχαιολογική Σαμοθράκη ΔΕΝ είναι ΜΟΝΟ η «Νίκη» της στο Λούβρομε την οποία ταυτίστηκε από το ευρύ κοινό, το οποίο είναι αμφίβολο αν γνωρίζει για τα Καβείρια Μυστήρια, για το Ιερό των μεγάλων θεών ή ότι υπάρχουν άλλες δύο «φτερωτές Νίκες», η μια στο νησί κι η άλλη στη… Βιέννη!
       Και ω του θαύματος, βλέπω τελευταία μια παρήγορη εξωστρέφεια και έντονη κινητικότητα προς αυτή την κατεύθυνση, της ανάδειξης του νησιού από πλευράς πολιτισμού και ιστορίας και η τιμητική έκθεση στο Μουσείο της Ακρόπολης θα συμβάλλει το δίχως άλλο, τα μέγιστα σε αυτό! Απλά ο επισκέπτης δεν θα θαυμάσει παρά μόνο ένα «κομμάτι» ιστορίας από σπουδαίους αρχαιολογικούς χώρους, που στο φυσικό περιβάλλον του νησιού, το μεγαλείο τους παίρνει… σάρκα και οστά! Και όταν τους επισκεφθεί από κοντά, περιηγούμενος τη Σαμοθράκη, θα αντιληφθεί σε βάθος ΓΙΑΤΙ οι Θεοί επέλεξαν το νησί ως τόπο Μυστηρίων. Θα νιώσει με όλες του τις αισθήσεις την μυστηριακή ενέργεια που εκλύει από παντού, σχεδόν χειροπιαστή… Από τον αρχαίο χώρο της Παλαιόπολης και τις νεκροπόλεις… από το ψηλότερο βουνό του Αιγαίου που αγγίζει το «Φεγγάρι»… από το ηφαίστειο στα σπλάχνα του…  τις σκοτεινές λίμνες στις πλαγιές του… τους απότομους καταράκτες στα βράχια … την άγρια ανέγγιχτη φύση… τις απρόσμενες αντιθέσεις… τα τρελά φυσικά φαινόμενα… Από «κάτι» που πλανιέται στο θυμωμένο αέρα με ευωδιά λυγαριάς και ρίγανης και δεν του φτάνουν οι λέξεις. Το σίγουρο είναι ότι οι Θεοί ΔΕΝ λάθεψαν…
       Αφού εκφράσω θερμά συγχαρητήρια για την αξιοθαύμαστη πρωτοβουλία, θα ευχηθώ μια τεράστια επιτυχία στην παρούσα έκθεση και είμαι σίγουρη ότι θα την έχει! Την αξίζει η έκθεση καθεαυτή και ταυτόχρονα τη δικαιούται η Σαμοθράκη. Ελπίζω δε να αποτελέσει ελκυστικό ερέθισμα και να ξυπνήσει στο θεατή τη διάθεση να επισκεφθεί τον τόπο καταγωγής των ευρημάτων που θαυμάζει. Αν ΔΕΝ το κάνει, σε αυτή την ιδιαίτερη περίπτωση, η εμπειρία θα είναι… λειψή και το υπογράφω μετά λόγου γνώσεως! Τα «Μυστήρια των Θεών», σε μια μουσειακή αίθουσα απλά θεώνται… στο τόπο τέλεσής τους ΒΙΩΝΟΝΤΑΙ! Μαζί με το αυθεντικό κάλλος και τα δώρα του νησιού… ενός από τα πιο «ενεργειακά σημεία» του πλανήτη! ΤΥΧΑΙΟ; Θα το ξαναπώ: ΣΑΜΟΘΡΑΚΗ της καρδιάς μου σε καμαρώνω! Και συγκινούμαι για μια δικαίωση που μπορεί να άργησε, αλλά ήρθε με τον καλύτερο τρόπο.
Πάντα τέτοια!!!
http://www.kulturosupa.gr

1 σχόλιο:

pdf

Πίσω στην κορυφή της σελίδας

Grab this Widget